Terzet-Digitaal Congres-3-dhr. mr. dr. E.J. Wervelman

TERZET 25 JAAR- DIGITAAL CONGRES 2018 2 ”Over de ontwikkelingen van 25 jaar AOV en de toekomst” Terzet, van harte gefeliciteerd! Dat past bij een jubileum van een 25-jarig bestaan. En zeker in een rumoerige tijd als deze anno 2018. Bij arbeidsongeschiktheidsverzekeringen bekruipt mij soms wel eens het idee van: “Niets was wat het leek”, het boek over Prins Bernhard van Gerard Aalders. Om een voorbeeld te geven, verzekeraars bepleitten tot voor kort meer dan eens de stelling dat hun verzekering toch echt een schadeverzekering is, terwijl de rechter er met een enkele pennenstreek toch een sommenverzekering van maakt; de verzekeraar blijkt immers gedurende de looptijd nooit enige interesse in de hoogte van het inkomen te hebben gehad. Alleen bij het aangaan van de verzekering. Of het gevoel van: “Dit kan niet waar zijn” naar het boek van Joris Luyendijk over de praktijken van bankiers in de Londense City. Dan denk ik aan het betoog van belangenbehartigers die menen dat alle rapportages die in de loop van een claim op een arbeidsongeschiktheidsverzekering door verzekeraars zijn vervaardigd linea recta in de prullenbak zouden moeten verdwijnen, omdat deze tot stand gekomen zijn op basis van een polisvoorwaarde waarvan het Europees Hof vindt dat dat een oneerlijk beding is. De gedachte is dan dat een polisvoorwaarde waarin de verzekeraar bepaalt welke deskundige de mate van arbeidsongeschiktheid moet vaststellen oneerlijk is, omdat er dan een wanverhouding bestaat in de bewijsvoering. Maar ook dichter bij huis, bij arbeidsdeskundige werkzaamheden, kan het toch niet waar zijn dat een arbeidsdeskundige zich vergrijpt aan een cliënt? Recent speelde dat toch bij het Arbeidsdeskundig Tuchtcollege van de Stichting Register Arbeidsdeskundigen. Kortom, arbeidsongeschiktheidsverzekeringen staan vol in de schijnwerpers. Wat is erdanzoal gewijzigd indeafgelopen25 jaar?Veel. Omtebeginnendewet enregelgeving.Warenverzekeringen 25 jaar geleden nog wettelijk gezien gebaseerd op het Wetboek van Koophandel; vanaf 1 januari 2006 geldt titel 7.17 BW. Moest onder het Wetboek van Koophandel het onderscheid tussen schade- en sommenverzekeringen nog worden geleerd uit de (summiere) wet en de daarop gebaseerde uitvoerige jurisprudentie; vandaag de dag bestaat Titel 7.17 BW. Deze bevat afgezien van de Afdeling 1 met Algemene Bepalingen eenvoudigweg twee Afdelingen, te weten Afdeling 2: “Schadeverzekering” en Afdeling 3:”Sommenverzekering”. Voor arbeidsdeskundigen is het karakter van de arbeidsongeschiktheidsverzekering overigens niet zozeer relevant, als wel de vraag welke informatie zij bij hun onderzoek mogen gebruiken. Tot zeer kort geleden nog bestond discussie over het antwoord op de vraag of arbeidsdeskundigen jaarcijfers mogen gebruiken bij afwikkeling van claims bij arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Vroeger was dat volkomen gebruikelijk. Na de “oktober-arresten” van de Hoge Raad uit 2008 weigerden verzekerden echter stelselmatig om inzage in jaarcijfers te verstrekken, omdat zij zich op het standpunt stelden dat sprake was van een sommenverzekering. Daarbij waren de jaarcijfers - in hun optiek - niet relevant. Terecht is daar inmiddels een streep door gezet in vaste jurisprudentie, die erop neer komt dat bij sommenverzekeringen jaarcijfers weliswaar niet relevant zijn om te bepalen wat de hoogte is van het verzekerd bedrag, maar wel ten aanzien van de vraag wat de verzekerde precies binnen het beroep of bedrijf aan werkzaamheden ontplooit of heeft ontplooid. Denk aan de situatie van de eenmanszaak waarin verzekerde betoogt dat hij volledig arbeidsongeschikt is, terwijl de jaarcijfers rooskleurig zijn en blijven en geen arbeid van derden wordt betrokken. “Spiegeling” is dus essentieel en toegestaan. Er is de afgelopen 25 jaar ook veel meer duidelijkheid gekomen over de rol van de arbeidsdeskundigen bij claims op arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. De functie arbeidsdeskundige stamt uit de sociale zekerheidswetgeving. Hun wortels zijn daarin nog steeds diep verankerd. Telkens duikt helaas toch weer de discussie op over de vraag of een verlies aan verdiencapaciteit hetzelfde is als de mate van arbeidsongeschiktheid. Ik zie dat tot mijn teleurstelling toch nog met enige regelmaat in rapportages terug. Neen, de teruggang in inkomen is niet automatisch hetzelfde als de mate van arbeidsongeschiktheid. De systematiek tussen de sociale zekerheidswetgeving en particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekeringen wijkt immers juist op dit essentiële punt af. Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen bepalen de mate van arbeidsongeschiktheid doorgaans aan de hand van de uitval in deeltaken. En niet aan de hand van het inkomen dat gederfd wordt. Dat is heel wat anders en staat daar los van. In de sociale zekerheidswetgeving gaat het er nu

RkJQdWJsaXNoZXIy OTE5MDM=