Jubileummagazine 100 jaar

JUBILEUM MAGAZINE 51 ‘Vandaag gaan we lekker buiten in de tuin bezig,’ zeg ik tegen de leerlingen die komen helpen. ‘Ha lekker, buiten hoeven we niet te werken!’ is de reactie. ‘Niet werken? Jazeker, gaan we wel werken; we gaan de handen uit de mouwen steken, zoals dat heet. Of niet soms?’ vraag ik. ‘Ja, dat is zo, maar we zijn wel lekker buiten en dat is toch leuker dan begrijpend lezen,’ reageert een leerling. ‘Oké,’ zeg ik, ‘maar begrijp je dan wat tuinieren betekent, wat je gaat doen en wat je daarvoor nodig hebt? Want je moet wel iets weten van het hoe en waarom.’ ‘Ja (zucht), maar het is toch lekker buiten en dat is altijd beter dan binnen.’ De ogen maken duidelijk dat buiten zijn plezier geeft. Het is zomaar een werkzame dag in de tuin met leerlingen. Hoe is het zo gekomen dat er op de scholen van de HSN een pedagogisch tuinman loopt? In het voorjaar van 2017 is mij gevraagd opknapwerkzaam- heden aan de tuin en het schoolplein van de Rehobothschool te gaan doen. Dit beperkte zich in eerste instantie tot het schoonhouden van het schoolplein, met name rondom de papiercontainers die voor veel rommel zorgden. In de zomer van 2017 is hier het verdere tuinonderhoud bij gekomen. Met een aantal oud-leerlingen is een groot deel van het schoolplein ontdaan van onkruid. Ook is er bij het kleutergedeelte veel gesnoeid. Hier hebben leerlingen van alle leeftijden bij geholpen. Zodoende is er die zomer veel achterstallig tuinonderhoud bij de Rehobothschool gedaan. Dit heeft ertoe geleid dat andere scholen mij hebben gevraagd om ook bij hen aan de slag te gaan. Alle scholen worden ‘groener’ en hebben dus meer onderhoud nodig. In de maanden september tot en met december heb ik de Maranathaschool, De Appelgaard en De Hoeksteen kunnen helpen. Samen met enthousiaste leerlingen, schoolleiders en leerkrachten. Hieruit is het idee ontstaan om een pedagogisch tuinman voor de scholen aan te stellen. De doelen van het werk zijn divers: - De visuele presentatie van de scholen door verzorgde tuinen en schoolpleinen; - Het betrekken van leerlingen bij het tuinonderhoud; - Het leeraspect voor leerlingen (kennis opdoen, plannen en samenwerken); - Het beantwoorden aan de onderwijsbehoefte van individuele leerlingen; - Het permanent blijven verzorgen en onderhouden van de tuinen, waarbij iedere school eigen accenten heeft; - En als afgeleid doel de tevredenheid van ouders, schoolleiding en omgeving. Zoals wel blijkt uit het voorbeeld waar ik mee begon, vinden kinderen buiten werken leuk en leerzaam. Hun voorkennis over tuinonderhoud is vaak gering. Daarom heb ik het met leerlingen over vragen als: - Waarom is onderhoud nodig? - Waarom onkruid soms wieden en soms laten staan? - Waarom willen we alles graag netjes, zonder rommel en dergelijke? - Wat ga je planten, wanneer, waar en hoe? - Welkematerialen gebruik je enwelk tuingereedschap ken je? - Wat kun je nog meer doen, bijvoorbeeld: duurzaam bezig zijn, compost bereiden? - Waarom is juist in deze tijd veel groen belangrijk voor ons? Zomaar een paar vragen die voorbij komen. Er zijn altijd meer en andere vragen die je kunt stellen. En leerlingen hebben zelf ook veel vragen. Ze zijn leergierig en nieuwsgierig. Het verschilt per school wat er wordt gedaan, omdat de ene school meer onderhoud vergt dan de andere of meer ruimte en mogelijkheden heeft. Zo heeft de ene school bijvoorbeeld een grote moestuin, terwijl een andere het moet doen met een mooie plantenbak. De ene school werkt met een rooster voor de leerlingen en een andere school werkt ad hoc; dan krijg ik een leerling mee die het op dat moment even nodig heeft om buiten te zijn en de ‘zinnen’ te verzetten. Maar voor alle scholen geldt: de pedagogische principes blijven hetzelfde en het onkruid blijft groeien! Herman Boonstra Een dag op stap met de pedagogisch tuinman…