Terzet-Digitaal Congres-7-dhr. H.P. Derksen

TERZET 25 JAAR- DIGITAAL CONGRES 2018 3 Een prachtig artikel kwam voorbij met als titel: “Het nadeel van het lezen onder het rijden”. Velen hebben de gewoonten om tijdens het rijden in de Diligences, te lezen. Dit is zeer verkeerd en nadelig voor het gezichtsvermogen. “Het heen en weer zweven van het boek voor den oogen, en daarbij de letters die wemelen en het gezicht bij opkijken niet kon waarnemen wat er op eenen groote afstand plaats vond.” “Dit moet men niet verontachtzaamen en den oogen rust geven. Duizelingen naast zijnde vermoeienissen en door het sterk voorover buigen eenen aandrang tot bloed naar het hoofd.” De koets is nu in staal uitgevoerd en onder het rijden worden er tal van zaken bestudeerd en afgehandeld waarmee maar weer blijkt dat het uitvoeren van meerdere handelingen gedurende het moeten besturen niet wenselijk is. Het naar beneden kijken en herfixatie moeten uitvoeren voor een plaatsbepaling binnen een cirkel van circa 50 cm is van een geheel andere orde dan kijken en fixeren in het oneindige. Veel mensen hebben het rechteroog dominant voor de verte en die bepaalt de richting en linkeroog volgt. Zodra er naar beneden gekeken wordt op het mobiel is het linkeroog in de meeste gevallen het lezende en dus fixerende oog op de korte afstand. Hierdoor ontstaat er een verschil in fixatieafstand welke gekoppeld wordt aan het evenwicht en de motoriek aanstuurt naar een richting. Hierdoor ontstaat het slinger rijgedrag, met soms fatale gevolgen. De ogen die plotseling een gekruist beeld vertonen en de weggebruiker kijkt op, schrikt van de situatie, overcompenseert en botsing kan het gevolg zijn. Uiteraard spelen nog tal van andere randzaken, maar wel opvallend is dat mensen met forse binoculaire problemen vaker betrokken zijn geweest, in alle gradaties bij incidenten, dan zij die een normaal goed functionerend ogenpaar hebben. Het meten van de oogdrukken vond vroeger plaats door palpatie, het echt voelen met de duimen op de oogbol en druk verschillen of hardheid verschillen vaststellen. Pas veel later kwam in 1955 the Schiotz tonometer, waarbij als een soort van brievenweger op het oog na anesthetica geplaatst werd en het naaldje drukte dan op het oog. Heden is de Goldman applanatie de “golden standard”, ook hier is een verdoving nodig. De noncontactonometer (NCT) blaast lucht tegen het oog en meet in milliseconden de druk van het oog. Het is een indicatie en naast het meten van de druk moet altijd de kamerhoek van het oog bekeken en gegradeerd worden, naast het beoordelen van de fundus en de papillen. Deze zogenaamde Trias is zeer voornaam bij het meten van IOP (inter ocular pressure). Futuristische Optometrie De toekomst is ongewis en welke technologische/medische/optometrische vernieuwingen wij tegemoet gaan zien is een vraag waar wij ons graag mee bezig houden. Is de toekomst een lenstransplantatie met zo nodig daarop een projectie van informatie zoals op een beeldscherm, of informatie over de plaats waar je op dat moment bent (TomTom) of informatie die je alarmeert als je stresslevel te hoog oploopt of andere gezondheidsindicatoren ineens afwijken? Het lijkt onzinnig en onhaalbaar. Maar dat is eerder gedacht. Sluit voor de toekomst niets uit. Want hoe mooi zou het zijn om bij een niet functionerende retina deze over te kunnen slaan en rechtstreeks aan de hersenen de prikkels aan te bieden waarmee een beeld wordt waargenomen. De eerste proeven hiervoor lopen al. Tot slot Ik wil graag eindigen met het fundus onderzoek. In vroegere tijden werden de gevangenen of ter dood veroordeelden gebruikt voor de wetenschap en gaf men een beschrijving van o.a. het oog en adnexae. De gele vlek, macula lutea, dankt zijn naam aan het feit dat bij het overlijden het xantophyl geel opkleurt en bij leven is dit gewoon transparant. Vroeger gebruikte men een holle spiegel en een kaars welke het licht bundelde en zo een brandpunt vormde waarmee ze met een positieve lens van circa +12.00 dioptrie in het oog kon kijken. Ook vroeg men aan de patiënt of deze een beschrijving van het bloedvatenstelsel kon geven als ze met licht aan de buitenzijde van het oog “eenen beweging, vibreren van de oogleden” kon maken. Je eigen bloedvaten aan de binnenzijde van je oog zie je niet meer omdat deze altijd op dezelfde plaats zitten en het licht in je oog altijd op dezelfde plek valt. Maar bij beroering of extra actief het licht anders activeren zorgt ervoor dat je wel je eigen structuur van de gehele retina venen en arteriën kunt waarnemen. Deze subjectieve vorm van diagnosticeren is verre van betrouwbaar en is tegenwoordig volledig ingehaald door de computersoftware, fotocamera’s en optimale lenzen waarmee direct in het oog gekeken kan worden met of zonder pupilverwijding.